LUDOLF BACKHUYSEN, MARINESCHILDER BIJ UITSTEK

Ludolf Backhuysen (Emden 1631-1708 Amsterdam) wordt beschouwd als een van de belangrijkste marineschilders van de zeventiende eeuw, naast een uitstekend tekenaar en etser.

Zijn ontzagwekkende creaties weerspiegelen het hart van de Nederlandse Gouden Eeuw van de zeevaart en illustreren de ingewikkelde details van schepen en de uitgestrekte, machtige zee die hen omarmt.

Biografie Ludolf Backhuysen

Er is niet veel bekend over de vroege jaren van Backhuysen, maar het is bekend dat hij uit Emden, Duitsland kwam en begin jaren 1650 naar Amsterdam vertrok. Hij werkt eerst als klerk voor de firma van de rijke koopman Guilielmo Bartolotti van den Heuvel, een Emdenaar. Hij begon zijn artistieke reis als kalligraaf en vanaf 1650 werkte hij ook als tekenaar en maakte hij “penschilderijen” of grisailles, waarin de invloed van Willem van de Velde de Oude duidelijk te zien is.  Tot in 1657 en 1660 wordt hij in documenten nog steeds als tekenaar genoemd, en hoewel zijn vroegst gedateerde olieverfschilderij in 1658 werd gemaakt, werd hij pas in februari 1663 lid van het Sint Lucasgilde. Hij was voornamelijk autodidact, hoewel hij de ateliers bezocht van Nederlandse marineschilders als Allart van Everdingen (1631-1675) en later Hendrik Dubbels (1620/1621- 1676?) om de schilderkunst te bestuderen en te bespreken. Hij verfijnde zijn vaardigheden en kreeg al snel erkenning voor zijn afbeeldingen van de zee. Aan het eind van de jaren 1660 vroegen admiraliteiten en maritieme kooplieden hem om opdrachten, wat zijn reputatie als begaafd schilder bevestigde.

Artistieke Stijl en Invloeden

Ludolf Backhuysen’s kunstenaarschap was diep geworteld in de Nederlandse Gouden Eeuw en de marineschilders die voor hem kwamen, zoals Simon de Vlieger en Willem van de Velde de Oude. Zijn nauwgezette oog voor detail, vooral als het ging om het nauwkeurig weergeven van schepen en hun tuigage, werd een handelsmerk van zijn werk. Bakhuysen bestudeerde fervent de natuur en de meteorologische verschijnselen en zijn schilderijen worden gekenmerkt door dynamisch realistische composities met gedurfde contrasten. Naar verluidt zocht Bakhuysen bij slecht weer het water op om de effecten van het weer op lucht en water goed te kunnen bestuderen. Hij schilderde meestal op groot formaat op doek en zijn onderwerpen varieerden van zee- en riviergezichten tot pronkstukken gebaseerd op historische feiten of fantasie, vaak met een staf van kleurrijk geklede mensen aan boord van de schepen of op de voorgrond, en de stormen en schipbreuken waar hij bekend om stond. De schilderijen van Backhuysen toonden vaak intense scènes van schepen die woelige zeeën en stormachtig weer bevoeren, en symboliseerden zowel de hachelijke aard van de zeevaart als de sublieme schoonheid van de natuurlijke wereld. Zijn behendig gebruik van clair-obscur en atmosferisch perspectief gaven zijn zeegezichten een gevoel van diepte en drama.

De Nederlandse vloot met de ‘Delfland’, Vlaggenschip van Michiel Adriaensz. de Ruyter, voor de kust van Texel, 18 augustus 1665

Olieverf op doek, 126.4 x 163.2 cm

Gesigneerd: L. Back

Gemonogrammeerd: lb

Gedateerd: 1671

Voorheen collectie Rob Kattenburg

Aangekocht door de Stiftung Ludolf Backhuysen Gesellschaft,

in bruikleen aan het Ostfriesisches Landesmuseum, Emden (DE) 

https://www.robkattenburg.nl/product/ludolf-backhuysen-8/

Schepen op het IJ (Amsterdam) voor de Leeuwenbergsteiger en de molen De Bok

Olieverf op doek: 64 x 77 cm

Gesigneerd met initialen op de vlag linksonder: L.B.: Y

Onduidelijk gesigneerd en gedateerd op de ton rechtsonder: L Ba.h /1704

Herkomst: Verenigd Koninkrijk, particuliere collectie

Collectie Rob Kattenburg

https://www.robkattenburg.nl/product/ludolf-backhuysen

Gerelateerde Kunstwerken

“D’Y stroom en Zeegezichten”/ getekent en geëtst door LUDOLF BAKHUIZEN/ Anno 1701 In Amsterdam

Complete serie bestaande uit:

Titelpagina, ets door L. Backhuysen

Portret van Backhuysen, mezzotint door J. Gole

En 10 pagina’s etsen door L. Backhuysen

plus een hymne door J. van Broeckhuysen, op een aparte pagina

Collectie Rob Kattenburg

Verder Lezen en Bronnen

Voor degenen die dieper willen ingaan op de wereld van Ludolf Backhuysen en de Nederlandse Gouden Eeuw van de maritieme schilderkunst, raden we onder andere de volgende bronnen aan:

Dutch Seascapes of the Golden Age, geschreven door George S. Keyes.

Dit boek biedt een fascinerende verkenning van de geschiedenis van de Nederlandse maritieme schilderkunst, met inzichtelijk commentaar op het werk van Ludolf Backhuysen en zijn tijdgenoten. Meesters van de zee: Nederlandse maritieme schilders van de 17e eeuw door Laurens J. Bol. Het boek van deze schrijver biedt een uitgebreide studie van Nederlandse maritieme schilders uit de 17e eeuw, waarbij hun technieken, invloeden en de betekenis van hun werk binnen de context van de Gouden Eeuw worden onderzocht. Voor verder informatie inzake Ludolf Backhuysen en zijn werk raden wij u aan om de monografie van G. de Beer te raadplegen genaamd Ludolf Backhuysen (1630-1708): sein Leben und Werk.

Literatuur:

  • G. de Beer, Ludolf Backhuysen (1630-1708): sein Leben und Werk, Zwolle 2002        
  • G. de Beer, E. J. Goossens & B. van de Roemer,
    exhib. cat. Backhuysen at the helm! Marine Painter, 1630-1708 Amsterdam (Royal Place) 2004
  • L.J. Bol,
    Die Holländische Marinemalerei des 17. Jahrhunderts, Brunswick 1973
  • J. Giltai and J. Kelch, exhib. cat. Praise of Ships and the Sea: The Dutch Marine Painters of the 17th Century, Rotterdam (Museum Boijmans van Beuningen) & Berlin (Staatliche Museum zu Berlin)
  • C. Hofstede de Groot: A Catalogue Raisonné of the works of The Most Eminent Dutch Painters of the Seventeenth Century. London 1923
  •  S. Kattenburg, View of Amsterdam with ships on the river IJ, in the middle the elaborately decorated city yacht: a capital painting by Ludolf Backhuysen, Bergen 2018
  •  G.S. Keyes, et. al., Mirror of Empire. Dutch Marine art of the seventeenth Century , The Hague, 1990 
  • R. Preston, The seventeenth century marine painters of the Netherlands, Leigh on sea 1974                                                               
  • F. C. Willis, Die Niederländische Marinemalerei, Leipzig 1911

Conclusie

Als leidende figuur in de Nederlandse maritieme schilderkunst tijdens de Gouden Eeuw heeft het werk van Ludolf Backhuysen een onuitwisbaar stempel gedrukt op de kunstwereld. Zijn ingewikkelde, dramatische zeegezichten weerspiegelden niet alleen de geest van de Nederlandse zeevaart, maar toonden ook de ontzagwekkende schoonheid en kracht van de natuurlijke wereld. We hopen je met deze pagina een uitgebreid inzicht te hebben gegeven in het leven, de invloeden en de opmerkelijke creaties van deze buitengewone schilder.

Voor verdere vragen of assistentie kunt u  contact met ons opnemen.